İşçilerin çalıştıkları ortamların denetlenmesinden sorumlu olan, çalışanların çalışma ortamları ve dikkat etmeleri gereken kurallar çerçevesinde eğitim almalarını sağlayan; iş kazalarının ve meslek hastalıklarının oluşmasının önlenmesi için faaliyet gösteren, iş yerlerinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yetki verilen iş güvenliği uzmanı ve iş yeri hekimi görevlendirme yetkisi bulunan kurumlara OSGB yani “Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi” denir.
OSGB’nin Görevleri Nelerdir?
- OSGB’nin temel görevi iş yerinde meydana gelmesi olası iş kazalarının önlenmesi ve çalışanların sağlıklı olmasının sağlanmasıdır. Bu amaç doğrultusunda OSGB, İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı çerçevesinde, işverenlerin gerekli önlemleri almasını sağlar.
- OSGB hizmet verdiği zamanlarda, işyerinde çalışan personellerin zamanını boşuna almamalı, işlerini yapmalarına engel olmamalı ve işyerinin verimliliğini düşürmemelidir. Çalışanlara verilen eğitimler işverene danışılarak ve onayı alınarak planlanmalıdır.
- Çalışanlar belli aralıklarla muayene edilmeli, meslek hastalıkları risklerinin olup olmadığı belirlenmeli ve gerektiği takdirde işverenden koruyucu önlemler alması talep edilmelidir.
- OSGB tarafından iş yerlerinde görevlendirilen işyeri hekimleri, iş yeri hemşireleri ve iş güvenliği uzmanları birlikte çalışmalı, çalışma koşullarını ve çalışma ortamını analiz etmeli, risk oluşturabilecek faktörleri tespit etmelidir. Gözlemleri sonucunda elde ettikleri verileri işverene sunmak ve gerekli önerilerde bulunmak OSGB’nin görevleri arasında yer alır.
- İşyerinin faaliyet gösterdiği sektör ile ilgili çalışanların eğitilmesi, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli tedbirler ile ilgili bilgilendirilmeleri gerekmektedir. Bu eğitimlerin planlanma aşamasında işyerinin verimliliğinin sürekliliği düşünülmeli ve eğitimler periyodik aralıklarla işverenden onay alınarak tekrarlanmalıdır.
- İş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun hareket edilmeli, mevzuatta yenilikler ya da değişiklikler meydana gelmesi halinde işverene bilgi verilmeli, gerekli değişikliklerin yapılması adına yol gösterilmelidir.
- İşyerinde oluşabilecek ve acil müdahale gerektiren olaylara yol açması muhtemel ihmallerin tespit edilmesi, zorunlu önlemlerin alınmasının sağlanması ve aynı zamanda yapılması gereken tıbbi müdahale ile ilgili planların yapılması ve işverene bilgi verilmesi gerekmektedir.
- OSGB, iş ortağının yasal sorumluluklarını hafifletmeli, mevzuat gereği hazırlanması gereken yıllık değerlendirme, yıllık çalışma planı, çalışanların sağlık gözetimi gibi raporlar hazırlanmalı ve kayıt altına alınmalıdır.
- İş yerlerinde görevlendirilen iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hizmetleri yöneten personellerin çalışmaları da OSGB tarafından denetlenmelidir.
NEDEN OSGB ile ÇALIŞILMALIDIR?
İşyerinin çalışma koşullarının konusunda uzman ve objektif kişiler tarafından denetlenmesi sağlanarak, gözden kaçabilecek risk faktörleri tespit edilebilir, alınması gereken önlemler ile ilgili detaylı raporlar ve uzman görüşleri alınabilir.
İşveren, OSGB tarafından düzenli olarak hazırlanan raporlar sayesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı müfettişler tarafından yapılan denetlemelerin üstesinden kolaylıkla gelebilecektir.
İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hizmet veren personel bulundurulması gerekmeyecek böylece işverenin personel maliyetleri düşecektir. Hizmet karşılığı verilen fatura gider olarak gösterilebildiğinden işverenin personel maliyeti % 60 dolayında azalacaktır.
Çalışma koşullarının düzeltilmesine yönelik yapılan çalışmalar sonucunda, çalışanların sağlık durumlarından ötürü işe gelmedikleri gün sayıları azalacak ve böylece işyerinin verimi düşmeyecektir.
İş kazalarının azalması için gerekli önlemler ile ilgili OSGB tarafından rapor sunulduğu için, işveren tüm değişiklikleri yapabilecek ve çalışanlarının sağlığını koruyabilecektir.
Çalışanlara ve işverene verilen eğitimler sayesinde, iş yerindeki herkes daha bilinçli olacak ve yasal sorumluluklara yol açabilecek; istenmeyen durumlar yaşanmayacaktır.
OSGB’nden alınan öneriler doğrultusunda, işveren sadece alması gereken güvenlik teçhizatlarını alacak, kulaktan dolma bilgilerle gereksiz teçhizat alıp boşuna para harcamayacaktır.
Mevzuatta meydana gelen güncellemeler, OSGB tarafından işverene bildirildiği için işverenin mevzuat takip etmesine gerek yoktur. İşveren, yasal sorumluluğunu OSGB ile paylaşır; mevzuatın gerektirdiği tüm değişiklikler OSGB tarafından kendisine raporlanır ve öneriler sunulur.
OSGB NASIL AÇILIR?
OSGB açmak için karşılanması gereken şartlar ilgili mevzuatta açıkça belirtilmiştir. Mevzuata göre OSGB’nin açılacağı binanın ve OSGB’nde çalışacak personellerin gerekli nitelikleri karşılamaları ve OSGB’nin resmi evraklarının tam olması gerekir.
Resmi Evraklar;
- İş sağlığı ve güvenliği ile faaliyet gösterildiğinin yazılı olduğu Ticaret Sicil Gazetesi,
- Ticaret Sicil Gazetesinde adı geçen hissedarların veya yetkilendirilmiş müdürün imzasının bulunduğu İmza Sirküleri,
- Personellerin işe başlayacağı tarihin ve kimlik bilgilerinin bulunduğu; tam zamanlı ibaresinin yazılı olduğu ve personelin iş tanımının açıkça belirtildiği iş sözleşmeleri,
- Şirket yetkililerinin ıslak imzalı kabul beyanlarının olduğu sorumlu müdürün kabul şerhli görevlendirme yazısı
- Taahhütname
- Noterden veya alındığı kurumdan onaylı olan yapı kullanma izin belgesi
- OSGB’nin faaliyet göstereceği binanın 1/50 ölçekli planı; kira sözleşmesi veya tapu senedi
Personeller ile İlgili Şartlar;
OSGB’nde işyeri hekimliği sertifikası sahibi en az bir işyeri hekimi, işyeri hemşireliği sertifikasına sahip en az bir işyeri hemşiresi ve en az C sınıfı iş sağlığı ve güvenliği sertifikasına sahip bir iş güvenliği uzmanı bulunmalıdır.
OSGB Binası Özellikleri
- OSGB’nin bulunduğu bina sağlam olmalıdır, havalandırma sistemi yeterli derecede çalışmalıdır.
- OSGB müstakil binada bulunuyorsa acil çıkış kapısı olmalıdır. Birçok birimden oluşan binalarda bulunuyorsa ve binanın acil çıkış kapısı varsa OSGB’ne özel acil çıkış kapısı şartı aranmaz.
- Binada sabit iklimlendirme tesisatı bulunmalıdır.
- Binanın elektrik tesisatının sağlam olması, risk teşkil etmemesi gerekmektedir.
- Binanın görülebilir ve kolay ulaşılabilir yerlerinde yangın söndürme tüpleri bulunmalıdır.
- Bina çalışanların faaliyetlerini rahatça sürdürebileceği alana sahip olmalıdır. Mevzuatta asgari ölçüleri belirtilmiştir. İş yeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı için 10’ar metrekarelik odalar bulunmalıdır, 15 metrekarelik bekleme alanı olmalıdır. Uygun boyutta arşiv odasının bulunması gereken bina, tuvalet ve lavabo da barındırılmalıdır.
