Ertesi Gün Hapı Nedir?
Ertesi gün hapıları yüksek dozda hormon ihtiva ederler ve kullanıldıklarında vücudun hormon dengesini bozarak embriyonun anne rahmine yerleşmesini engelleyerek gebeliği önlerler, ancak bu durum doğal dengeyi bozduğundan acil durumlar dışında kullanılmaması gerekir.
Ertesi gün hapı olarak bilinen ve gebeliğin önlenmesi amacı ile kullanılan haplar, sadece acil durumlarda kullanılmalıdır. Bu hapları sürekli kullanıldığında, ciddi yan etkilerin ortaya çıktığı görülebilir. Bu nedenle sadece gebeliğin istenmediği, korunmasız cinsel ilişki ya da prezervatifte yırtılma olması gibi durumlarda kullanılmalıdır.
Ertesi gün hapları sadece progesteron ihtiva edecek şekilde üretildiği gibi progesteron ve östrojen hormonlarını birlikte içeren ürünler de bulunmaktadır. Yalnızca progesteron içermekte olan ertesi gün hapları bulantı ve kusma gibi yan etkilere yol açmaz. Ama içeriğinde östrojen de bulunan ürünler bulantı ve kusmanın yanı sıra baş ya da karın ağrısı, memelerde hassasiyet hissedilmesi, damla şeklinde kanamalar gibi yan etkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.
Sadece acil durumlarda, doğum kontrol yöntemlerinde bir problem meydana geldiğinde ya da tecavüz gibi istenmeyen durumlarda yani doğum kontrolü sağlanamayan durumlarda kullanılması gereken ertesi gün hapı, sanıldığı gibi bir doğum kontrol yöntemi değildir. Çok acil durumlarda ve ancak gerekli olduğu düşünüldüğü zaman istenmeyen gebelikleri önleyebilecek bir yöntem olarak kabul edilmelidir. Uzun süreli ve devamlı kullanılması durumunda, önemli sorunlarla karşılaşmanıza neden olabilir.
Ertesi Gün Haplarının Koruyuculuk Süresi ve Etki Derecesi
Ertesi gün hapı ifadesi bazı yanlış anlaşılmalara yol açabilir. Ertesi gün haplarını ilişkide bulunduktan sonraki 72 saat içerisinde alabilirsiniz. Hatta yakın dönemlerde yapılan bazı araştırmalar hapların koruyucu etkilerinin 120 saate kadar çıktığını göstermiştir. Ama hapı alma süresi uzadıkça, koruyucu etkileri azalmaktadır. Bu nedenle ertesi gün hapı kullanılmasını gerektiği düşünülen durumlarda, ilk 24 saat içinde alınması uygun olacaktır.
Ertesi gün hapları gebeliğe karşı %100 koruma sağlamaz. Ama ilişkiyi takip eden ilk 24 saat içinde kullanıldığında, koruyucu etkisi %70 ile %90 arasında değişen bir koruma sağlayacaktır. İlişkiden sonraki 24 saat geçirilse bile ertesi gün hapları kullanılabilir. Koruyucu etkisi azalsa da ilişkiden sonraki 72 saat içinde de ertesi gün haplarını kullanabilirsiniz.
Kısacası ertesi gün haplarının koruyucu etkileri, ilişkiden sonra ne kadar kısa süre içinde kullanıldığına göre değişecektir, ne kadar erken alınırsa etkileri o kadar fazla olacaktır. Ama ilişkiden hemen sonra alınsa bile tam bir koruma sağlamayabilir, ertesi gün hapını kullanan kişiler de hamile kalabilirler. Bu nedenle adet gecikmesi durumunda gebelik testi yapılması yerinde bir uygulama olur. Adet gecikmesi gebelik nedeniyle olabileceği gibi gebelik söz konusu olmadan, ertesi gün haplarının kullanımı nedeni ile de meydana gelmiş olabilir.
Ertesi Gün Haplarının Kullanım Şekli
Ertesi gün hapları ağızdan alınan ve bir seferde alınan ya da 12 saat arayla olmak üzere 2 seferde alınan şekillerde satışa sunulmaktadır. Bu nedenle ertesi gün haplarını prospektüsünde yer alan kullanma talimatlarına uyarak almak yerinde olacaktır. Yine burada bulunan bilgilerden faydalanarak kusma ya da ishal gibi durumlarla karşılaşabileceğiniz durumlarda izlenmesi gereken yolu öğrenebilirsiniz. Bu şekilde ortaya çıkan yan etkilerle karşılaşılması durumunda, ertesi gün hapını tekrar almak gerekebilir.
Ertesi Gün Hapının Yan Etkileri
Ertesi gün hapı sadece çok gerekli olduğu düşünüldüğünde kullanılmalıdır. İçeriğindeki maddelere karşı alerjisi olanlar olabileceği gibi, etken maddelerinin kullanılan diğer ilaçların içindeki etken maddelerle etkileşime geçmesi söz konusu olabilir. Bu nedenle ertesi gün hapını kullanmadan önce doktora danışmak yerinde olur. Kullanım sonrasında 3 gün boyunca karşılaşabileceğiniz yaygın yan etkiler ise:
- Memelerde hassasiyet
- Mide bulantısı
- Karın ağrıları
- Halsizlik
- Damla şeklinde ve düzensiz kanamalar
- Baş ağrıları ve baş dönmesi gibi yan etkiler olarak sıralanabilir
- İlaçların yan etkileri arasında adet düzeninde değişme olması da bulunabilir. Yani adet kanamaları muhtemel zamanından birkaç gün önce ya da sora başlayabilir
Ertesi gün haplarının hangi sıklıkla, ne kadar kullanılabileceğine gelindiğinde ise bir sene içinde en fazla 3 kere kullanılmasının önerildiğini bilmelisiniz. Yani doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilmesi ve sürekli kullanılması uygun değildir. Sürekli kullanılması durumunda vücuda aşırı miktarda hormon takviyesi yapılmış olur ve farklı sorunlarla karşılaşmak zorunda kalabilirsiniz.
[rwp-review id=”0″]
Ertesi gün hapları hakkındaki yazınızdan çok şey öğrendim.