TÜBİTAK'ın bünyesinde bulunan Bilişim ve Bilgi Güvenliği Araştırma Merkezi ve Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ) Temel Bilimler Fakültesi Kimya Bölümü iş birliğiyle, kanser ilaçlarının DNA’ya etkilerini tespit eden bir cihaz geliştirildi. Elektrokimyasal biyosensör (MiSens) cihazı ile geliştirilmesi 20 yıl sürebilen kanser ilaçlarının daha hızlı geliştirilebilmesi hedefleniyor.
2012 yılından bu yana üstünde çalışılan cihaz sahip olduğu otomatik ve elektrokimyasal özelliklerle dünyada bir ilk.
Cihaz hakkında konuşan GTÜ Temel Bilimler Fakültesi Kimya Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Gönül Yenilmez Çiftçi, cihazda kullanılan çipler için uluslararası patent başvurusu yapıldığını söyledi. Bugüne kadar sentezlenen tüm bileşikleri bir veri bankasında toplayacaklarına değinen Çiftçi, üretilen cihazın bu verilere erişiminin etkili sonuçlar açısından önemli olduğunu vurguladı.
Kanser Araştırmaları Birbirleriyle Yarışıyor
Bir ilacın bulunma süreci 20 yıl olduğu düşünülürse bu çok hızlı, etkili, çok daha ileri düzeye götüren; başlangıç seviyemizi birkaç yıl öne atan bir cihaz. Kanser hastaları için geliştirilen ilaçların ön tarama testlerini yapmada çok hızlı ve etkili. Şu anda birçok kanser ilacının pek çok yan etkileri var. Dolayısıyla yan etkisi daha az olan ilaçları geliştirebilmek için ilaç geliştirmede öncü olacak bu cihaz.
Bilim dünyasında bu amaç için yılda binlerce bileşen sentezleniyor. Bileşiklerin biyolojik bakımdan aktivite tayinlerinin yapılması oldukça maliyetli ve zaman alıcıdır. Bu bağlamda, burada önemli olan, ilaç adayı yeni moleküllerin hazırlanması devam ederken diğer bölümde ise yeni sentezlenen bileşiklerin etkilerinin hızlı bir şekilde ön tarama testleri ile tespit edilmesidir.
Kanser ilaçları araştırmaları adeta birbirleriyle yarışıyor. Biyolojik aktivite testleri fazla zaman ve maliyet gerektiren çalışmalar olmasından dolayı, bu süreci kısaltacak ve maliyeti azaltacak çalışmalar önem kazanmıştır.
Tamamen Yerli Mühendislik
Gebze Teknik Üniversitesi'nin Temel Bilimler Fakültesi Kimya Bölümü'nde araştırma görevlisi olarak görev alan Dr. Zehra Ölçer, bileşikleri test eden elektrokimyasal biyosensör cihazlarının bulunduğunu fakat kendi ürettikleri cihazın tamamen otomatik olması ile diğerlerinden ayrıldığını belirtti. Biçer, bileşiklerin DNA testine tabi tutulduğunu ve ön taramadan geçirildiğini, bu sürecin yıllar aldığını üretilen cihazla birlikte bu süreyi kayda değer bir şekilde kısaltmanın mümkün olacağını söyledi.
[rwp-review id=”0″]