Mevsimler Nasıl Oluşur?
Mevsimlerin oluşumuna iki temel etken vardır.
İlki dünyanın ekseninin ekvator çizgin ile olan eğikliğidir.
İkincisi ise dünyanın güneş etrafında dönerken meydana gelen hareketlerdir.
İşte bu sırada dünya üzerinde birbirinden farklı iklim ve hava koşulları yaşanmaktadır.
Bu farklı hava durumlarının yarattığı ortama mevsim denir.
Genel olarak eylül ayına kadar kuzey yarım küre, güney yarım küre ile oranla güneşe daha yakındır ve buda sıcak mevsimleri içerir. Bu surum 21 mart-21 eylül arasında tersine dönmektedir.
Mevsimler ve Ayları Nelerdir?
Hal böyle olunca ekinoks denen 21-mart ve eylül güneşe göre konum durumuna uygun olarak ilk bahar, yaz, sonbahar ve kış ayları belirli tarihler arasında kuzey yarım küre için söylenmektedir.
Bu tarihler 21 Mart-22 Haziran ilkbahar mevsimini, 22 Haziran-23 Eylül yaz mevsimini, 23 Eylül-22 Aralık son bahar mevsimi ve 23 Aralık- 21 Mart ise kış mevsimi ile ifade edilir.
Güney yarım kürede tarihler tamamen tersine işlemektedir. Yani ilk bahar 23 eylül tarihinde başlamaktadır.
Temelde mevsimler dünyanın kendi ekseninde dönüşü ile birlikte güneş ekseninde dönüşü anında yörüngelerin aynı hizada olmasından kaynaklanır.
Bu şu anlama gelmektedir. İnsanlar dünyanın çeşitli yerlerinde gökyüzüne baktıklarında farklı yükseltilerde gökyüzü görürler.
Kuzey yarım kürede kış yaşanırken güney yarım kürede yaz mevsimi yaşanmaktadır.
Aynı şekilde güney yarım küre kış mevsimlerini yaşarken kuzey yarım küre yaz mevsimlerini yaşamaktadır.
Yani kuzey yarı küre ülkeleri kış iken örneğin Afrika kıtasının güneyi ve Avustralya da kış yaşanmaktadır.
Mevsimlerin Dağılımları | |||||
Kuzey yarıküre | Ay | Güney yarıküre | |||
Takvimce | İklimsel | Astronomik | İklimsel | Astronomik | |
Kış | Kış | Kış | Ocak | Yaz | Yaz |
İlkbahar | Şubat | ||||
İlkbahar | Mart | Sonbahar | |||
İlkbahar | Nisan | Sonbahar | |||
Yaz | Mayıs | ||||
Yaz | Haziran | Kış | |||
Yaz | Temmuz | Kış | |||
Sonbahar | Ağustos | ||||
Sonbahar | Eylül | İlkbahar | |||
Sonbahar | Ekim | İlkbahar | |||
Mevsimlerin Genel Özellikleri:
Yaz Mevsimi
sıcaklığın en üst noktalara ulaştığı mevsimdir. Dünyanın güneş etrafında dönerken yarım kürelerinin güneşe en yakın olarak yaklaştığı v güneş ışınlarının o küreye dik geldiği zaman dilimidir.
Kuzey yarım kürede 21 Haziran – 22 Eylül tarihleri güney yarım kürede ise 22 Aralık – 21 Mart tarihleri arasındadır.
Sonbahar Mevsimi
Dünyamızın güneşin ekseninde dönerken güneşe uzaklığının yavaş yavaş arttığı yani ısının düşmeye başladığı ayları ifade eder.
Kuzey yarım kürede Eylül, Ekim ve Kasım ayları, güney yarım kürede ise Mart, Nisan ve Mayıs aylarına denk gelir.
Güneşin erken batması dünyanın daha az ısınmasına, soğukların ve yağmurların artmasına neden olur.
Kış Mevsimi
Her iki yarım kürede Aralık, ocak, Şubat aylarının tamamı güneşten en uzak noktadır
Güneş ısısı dünyamıza çok az geldiğinden havalar soğur, kar yağışları başlar.
İlk Bahar Mevsimi
Dünya’nın güneşe yaklaşmaya başladığı aylardır. Kuzey yarım kürede Mart haziran ayları arasında, güney yarım kürede ise eylül kasım ayları arasındadır.
Kısa, bereketli mevsimsel yağışların fazla olduğu ve su yataklarının dolmaya başladığı bir mevsimdir.
Avustralya’da Mevsimsel Farklar Nelerdir?
Avustralya da Mevsim Fakları
Devasa büyüklükte bir kıta olan ülkede çok farklı mevsimler yaşanır.
Mayıs- Ekim ayları arası kış aylarıdır. Temmuzda hava sıcaklığı ülkenin tamamında en düşük seviyedir. Yüksek dağlık yerler ve tropik bölgelerde ise 5-30 dereceye kadar ulaşır.
Yılın yarısında yaz mevsimi vardır ve Ocak-Şubat aylarında yılın en yüksek sıcaklıkları yaşanır.
Aralık ayı ise kıtanın kuzeyinde en sıcak ayını yaşar.
Tasmania’da Alp iklimi, Darwin de Astropikal Muson İklimi, Haziran ayında Canberra’da sıfırın altına kadar inen hava sıcaklığı, Cains’de 15-20 derece sıcaklık aynı anda olmaktadır.
Bu dönem içinde Sydyney, Brisbane, Melbourne, Adelaide ve Perth gibi sahil şehirlerinde ise kışlar ılık, yazlarsa çok sıcak geçmektedir. Kıtanın en sıcak yerleri orta kesimleridir.
[rwp-review id=”0″]